Aby zacząć prowadzić własny lokal gastronomiczny, należy przemyśleć, gdzie ma on się znajdować i jakiego typu działalność ma w nim być prowadzona. Wybór miejsca na lokal i wybór koncepcji działalności gastronomicznej są nierozerwalnie ze sobą związane. Należy więc przeanalizować rynek, jakich lokali w danej miejscowości jest już wiele, a jakich może brakować, a także kim będą nasi konsumenci i czego mogą oczekiwać. Jeśli np. w niewielkim mieście jest już kilkanaście typowych kawiarni, lepiej nie zakładać kolejnej, bo konkurencja będzie zbyt duża.
Warto przemyśleć, co można zrobić, by nasz lokal odróżniał się od innych – czy będzie to niebanalny wystrój, chwytliwa nazwa, czy menu uwzględniające mniej typowe dania, które mało kto oferuje. Przykładowo, obecnie panuje moda na zdrowe odżywianie i różnego rodzaju diety. Przywiązuje się też większą wagę do tego, by osoby, które nie jedzą określonych produktów (zarówno ze względu na alergie pokarmowe, jak i światopogląd), też mogły znaleźć coś dla siebie. Dlatego warto uwzględnić opcje wegetariańskie, bezglutenowe itp.
Jeśli chodzi o zakres cenowy, dobrze jest analizować aktualne raporty wskazujące, ile przeciętny klient jest gotów wydać w restauracji. Przydatnym źródłem jest corocznie publikowany raport „Polska na talerzu” przygotowywany przez firmę Makro Cash&Carry. Przykładowo, według raportu z 2017 r. konsumenci płacą za jedzenie poza domem przeciętnie 35 zł w tygodniu roboczym, a 36 w weekendy, przy czym największa grupa osób stawia na zakres cenowy 10-30 zł. Raporty takie dają też przydatne informacje na temat preferowanych typów lokali (aktualnie Polacy najczęściej jadają w pizzeriach) i najchętniej wybieranej kuchni (aktualnie kuchnia włoska).
Aby rozpocząć działalność gospodarczą, trzeba dysponować funduszami na start. W przypadku lokalu gastronomicznego trzeba będzie zainwestować w jego wynajem i wyposażenie. Jeśli nie mamy potrzebnej kwoty i nie możemy pożyczyć od rodziny lub znajomych, jest kilka opcji jej zdobycia. Pierwsza to złożenie wniosku o dotację z Unii Europejskiej. Programów udzielających wsparcia jest kilka. Kryteria są różne, więc trzeba sprawdzić, jak to wygląda w konkretnym mieście, w którym chcemy założyć działalność. Inną możliwością są dotacje z Urzędu Pracy, lecz kwoty są niższe niż w przypadku programów unijnych, a kryteria nieraz trudne do spełnienia dla osób bez doświadczenia. Poza tym można ją otrzymać wyłącznie na jednoosobową działalność gospodarczą, a nie na założenie spółki. Dostępne są również niskooprocentowane kredyty na założenie działalności gospodarczej. Aby otrzymać dotację lub kredyt, trzeba napisać biznesplan. Od czasu do czasu pojawiają się także konkursy na biznesplany, w których można wygrać pieniądze na otwarcie firmy. Wreszcie można skorzystać z któregoś z portali crowdfundingowych.
Gdy już mamy pomysł na biznes i wiemy, jak go sfinansować, można przystąpić do rejestracji działalności gospodarczej i wynajmu lokalu.